Ochrona czasowa dla obywateli Ukrainy

Ochrona czasowa dotyczy osób przybyłych z Ukrainy w wyniku działań wojennych na jej terytorium. Daje im pewne uprawnienia, na które obcokrajowcy zwykle muszą dłużej czekać. Automatycznie gwarantuje ona m.in. prawo pobytu, dostęp do rynku pracy, pomocy społecznej i opieki medycznej.

Dla kogo?
Ochrona czasowa przysługuje:

• obywatelkom i obywatelom Ukrainy zamieszkującym w Ukrainie, uciekającym przed konfliktem zbrojnym od 24 lutego 2022 roku,
• osobom, które mieszkały w Ukrainie legalnie na podstawie zezwolenia na pobyt stały i nie są w stanie bezpiecznie powrócić do kraju lub regionu pochodzenia,
• osobom, które mieszkały w Ukrainie na podstawie statusu uchodźcy lub podobnej formy ochrony lub są członkami rodziny osoby objętej w Ukrainie takimi formami ochrony.

Za członków rodziny uznaje się:

• małżonków,
• dzieci małoletnie i niepozostające w związku małżeńskim lub dzieci małżonka, niezależnie od tego, czy urodziły się w związku małżeńskim czy nie,
• innych bliskich krewnych, którzy mieszkali razem jako jedna rodzina i byli całkowicie lub częściowo na utrzymaniu tej osoby.

Jak otrzymać zaświadczenie o ochronie czasowej?

Osoby z Ukrainy mogą bezpłatnie otrzymać zaświadczenie potwierdzające korzystanie z ochrony czasowej. Zaświadczenie wydaje Urząd do Spraw Cudzoziemców na wniosek cudzoziemca.

Sprawę należy załatwić osobiście w siedzibie urzędu w Warszawie przy ul. Taborowej 33, od poniedziałku do piątku w godzinach 10:00-14:00 lub w delegaturze urzędu w Białej Podlaskiej przy ul. Dokudowskiej 19, od poniedziałku do piątku w godzinach 10:00-14:00.

W razie pytań dostępna jest także infolinia (+48 47 721 76 75)

Zaświadczenie jest wyłącznym dowodem korzystania z ochrony czasowej w Polsce i w okresie swojej ważności (do 4 marca 2023 r.).

Korzyści

I. Praca

Cudzoziemiec korzystający z ochrony czasowej może wykonywać pracę na takich samych zasadach, jak obywatele polscy.

Cudzoziemiec objęty ochroną czasową może zarejestrować się w powiatowym urzędzie pracy jako osoba bezrobotna albo poszukująca pracy. 

W powiatowym urzędzie pracy można zarejestrować się:

1. przez Internet za pośrednictwem portalu

lub

2. zgłosić się powiatowego urzędu pracy obsługującego teren, na którym przebywa cudzoziemiec. 

WAŻNE!

Konieczne jest posiadanie przy sobie jakiegokolwiek dokumentu, który potwierdza tożsamość. 

Jeżeli osoba nie pracuje i nie prowadzi działalność gospodarczej może zarejestrować się jako osoba bezrobotna. 

Jeżeli osoba pracuje i chce zmienić pracę może zarejestrować się jako osoba poszukująca pracy. Wtedy może skorzystać z usług: pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego. 

II. Edukacja

WAŻNE!

W Polsce każde dziecko w wieku od 7 do 18 lat ma obowiązek się uczyć. Nauka dzieci i młodzieży w publicznych szkołach jest nieodpłatna.

Osobami odpowiedzialnymi za chodzenie dzieci do szkoły są ich rodzice, którzy posiadają pełnię władzy rodzicielskiej i zapisują dziecko do przedszkola lub szkoły.

Zasady przyjmowania dzieci do szkół

Szkoła podstawowa

• Należy zgłosić się w obwodzie danej szkoły (z reguły jest to szkoła najbliżej Twojego domu). Dzieci przyjmowane są na podstawie zgłoszenia rodziców, także w trakcie roku szkolnego.

• Jeżeli uczniów w szkole podstawowej jest dużo i przyjęcie dzieci cudzoziemskich będzie wymagało zmian organizacyjnych, to gmina może wskazać inną publiczną szkołę podstawową. 

• Rodzic może wybrać inną szkołę, niż ta w której obwodzie mieszka. W takim przypadku dyrektor szkoły decyduje, czy dziecko zostanie przyjęte. 

Szkoła ponadpodstawowa

Do zwykłych szkół ponadpodstawowych każdy nastolatek jest przyjmowany na podstawie:

• zagranicznych dokumentów (łączna liczba lat nauki w kraju i za granicą). Może być uwzględniony wiek dziecka i opinia rodziców,
• w przypadku braku dokumentów potwierdzających sumę lat nauki szkolnej – na podstawie rozmowy kwalifikacyjnej.

Do placówek artystycznych, burs, internatów, na zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia w publicznej placówce oświatowo-wychowawczej, na kwalifikacyjne kursy zawodowe, kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych uczeń przyjmowany jest na warunkach dotyczących obywateli polskich.

Jak zapisać się do szkoły?

W celu zgłoszenia dziecka do szkoły skontaktuj się z wybraną szkołą i zapytaj o wymagane dokumenty. 

III. Opieka medyczna

Osobom, które posiadają zaświadczenie o ochronie czasowej Urząd do Spraw Cudzoziemców zapewnia m.in. opiekę medyczną. 

• W Polsce funkcjonuje prywatna opieka medyczna (za którą płaci się samemu) i państwowa (za którą płaci państwo).
• W Polsce obywatele ukraińscy mogą bezpłatnie korzystać z państwowej opieki: lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, lekarzy specjalistów, dentystów, badań diagnostycznych, leczenia szpitalnego, rehabilitacji;

• W stanie nagłego zagrożenia zdrowia i życia, które wymaga czynności ratunkowych, należy wezwać służby ratunkowe dzwoniąc pod numer alarmowy 112.
• Całodobowa infolinia dotycząca opieki zdrowotnej: 800 190 590.

IV. Pomoc socjalna

Osobom, które posiadają zaświadczenie o ochronie czasowej Urząd do Spraw Cudzoziemców zapewnia m.in. pomoc przez zakwaterowanie i wyżywienie, albo pomoc w postaci świadczenia pieniężnego. 

Pomoc socjalna obok opieki medycznej, zakwaterowania i wyżywienia obejmuje:

• pieniądze na zakup środków czystości i higieny osobistej,
• dostęp do nauki języka polskiego oraz podstawowych materiałów koniecznych do jego nauki,
• pomoce dydaktyczne dla dzieci korzystających z nauki i opieki w publicznych placówkach, szkołach podstawowych lub szkołach ponadpodstawowych,
• pieniądze na transport publiczny w celu leczenia lub poddania się szczepieniom ochronnym,  a także w innych uzasadnionych przypadkach,
• pieniądze na wyżywienie dziecka do ukończenia przez nie sześciu lat lub ucznia szkoły podstawowej lub szkoły ponadpodstawowej.